Fizjoterapia prowadzona na terenie placówki ma za zadanie scalać proces
rehabilitacyjno-terapeutyczny wychowanków OREW oraz dzieci korzystających
z usług placówki (będących członkami PSOUU Koło w Działdowie) poprzez:
- przywracanie utraconych sprawności, podejmowanie
działań zapobiegających utracie sprawności, przyspieszanie
wytworzenia zastępczych mechanizmów kompensacyjnych,
- usuwanie procesów chorobowych lub ich następstw,
zapobieganie im,
- stymulowanie zaburzonych funkcji motorycznych,
- wykorzystywanie różnorodnych technik fizjoterapeutycznych
do usprawnienia innych zaburzeń rozwojowych (wykorzystanie
plastyczności mózgu),
- usprawnienie mechanizmów regulacyjnych układu krążenia,
oddechowego, przemiany materii, termoregulacji,
ukrwienia skóry,
- stymulowanie, poprawę i utrzymanie ogólnej wydolności
organizmu,
- przeciwdziałanie skutkom hipokinezji.
Fizjoterapia stanowi zbiór metod leczenia, usprawniania posługujących
się bodźcami fizjologicznymi. Z uwagi na rodzaj stosowanej energii metody
stosowane w fizjoterapii dzieli się na:
1. elektroterapię obejmuje stosowanie prądów małej, średniej
i wielkiej częstotliwości, prądu galwanicznego,
2. mechanoterapię kinezyterapię (bezprzyrządową
i przyrządową) oraz masaż,
3. magnetoterapię polegającą na stosowaniu pulsującego pola
magnetycznego małej częstotliwości,
4. termoterapię obejmującą hydroterapię i ultradźwięki,
5. fototerapię światło IR, UV, światło spolaryzowane, lasery,
6. aerozoloterapię czyli inhalacje.
Metody pracy preferowane przez personel fizjoterapeutyczny:
1. metoda kinezjologii edukacyjnej Dennisonów,
2. gimnastyka korekcyjna,
3. kinezyterapia psychoruchowa,
4. prawidłowych pozycji ułożeniowych,
5. NDT Bobath,
6. PNF
7. Integracja Sensoryczna,
8. metoda Ruchu Rozwijającego W. Sherborne,
9. elementy metod: Vojty, McKenzie,
oraz ćwiczenia, zabiegi fizykoterapeutyczne i masaż leczniczy
wg katalogu zabiegów wynikający z kontraktu z NFZ.
W ramach fizjoterapii, w formie zajęć wyjazdowych, OREW realizuje program
częściowo pokrywany ze środków PFRON w postaci wyjazdów na basen rehabilitacyjny.
Częstotliwość wyjazdów w podziale na grupy dostosowane pod względem funkcjonalnym
wynosi jeden raz w tygodniu.
WPŁYW ĆWICZEŃ W WODZIE
NA DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNE
Woda od dawna znajduje szerokie zastosowanie w lecznictwie, a największe znaczenie
mają ćwiczenia w wodzie i pływanie. Środowisko wodne ma rozległy i na ogół korzystny
wpływ na organizm człowieka, a w szczególności na rozwijający się organizm dziecka.
Odbierane przez kontaktoreceptory bodźce są przenoszone do ośrodkowego układu nerwowego,
przez co działają na cały system. Obserwuje się znaczną poprawę koordynacji
nerwowo-mięśniowej, związanej z rozluźnieniem mięśni w wyniku działania czynnika
odciążającego i pozornej utraty ciała. Odciążenie, jakie uzyskuje się przez zanurzenie
ciała w wodzie, stwarza najlepsze warunki do reedukacji mięśni. Wysiłek konieczny
do wykonania ruchu w wodzie zmniejsza się do 1/10 siły, jaka jest potrzebna do
wykonania ruchów poza wodą, pozorna bowiem utrata ciężaru ciała po zanurzeniu go
w wodzie wynosi ok.9/10 jego wagi. Mięśnie słabe często występujące u dzieci
niepełnosprawnych przy pełnym skurczu z łatwością zatem uzyskają w wodzie efekt ruchowy.
Poza tym mięśnie słabe wykonując ruch w wodzie ćwiczą z oporem, co prowadzi do wzmocnienia
ich siły. Ta łatwość osiągania ruchu w wodzie przy słabej sile mięśni jest również
dodatnim bodźcem dla dziecka, mobilizuje i pobudza do czynnej współpracy przy usprawnianiu.
Odciążenie i rozluźnienie, które uzyskujemy w ciepłej wodzie, wpływa nie tylko na łatwość
i płynność ruchu, ale również zmniejsza bolesność, jaka może mu towarzyszyć.
Wykorzystuje się zatem te cechy ćwiczeń w wodzie do zwiększenia zakresu ruchów w stawach.
Wszelkiego rodzaju ograniczenia ruchów w stawach najłatwiej poddają się treningowi
prowadzonemu w środowisku wodnym, sprzyja temu również lepsza orientacja przestrzenna
poszczególnych części ciała względem siebie. Przez wzmożone oddziaływanie bodźców uzyskuje
się rozluźnienie napięcia mięśniowego. Czynnik termiczny powoduje obniżenie pobudliwości
układu nerwowego, co może objawiać się zmniejszeniem odczuć bólowych podczas wykonywania
ćwiczeń. Woda ciepła korzystnie wpływa także w przypadkach zahamowania wzrostu kończyny,
najczęściej występującym u dzieci z porażeniami lub niedowładami wiotkimi mięśni przez
przekrwienie może wpłynąć na wzrost kończyny. Wpływ wody na zmniejszenie napięcia mięśni
szczególnie wskazany jest w porażeniach spastycznych.
Innym istotnym czynnikiem o charakterze bodźcowym, determinującym zmiany jest ciśnienie
hydrostatyczne wody. Bodźce mechaniczne ciśnienie, ruch, prąd wody, manipulacje pod wodą
działają przede wszystkim na obwodowe naczynia krwionośne i potęgują reakcje wywołane
przez czynnik cieplny wody.
Nie można pominąć korzystnego wpływu zajęć w wodzie na psychikę.
Jednym z warunków rehabilitacji jest przywrócenie lub uruchomienie u osoby niepełnosprawnej
potencjału mechaniz- mów dynamizujących procesy adaptacyjne i motywacyjne,
pozwalające na stopniowe dostosowanie się do zaistniałej sytuacji utraty czy
zmniejszenia sprawności fizycznej, a w konsekwencji akceptacji inwalidztwa.
Możliwość wykonania ruchu nawet przy 25% normalnej wielkości siły napawa wiarą w poprawę
stanu zdrowia. Ułatwione jest chodzenie krokiem dwunożnym, naprzemiennym.
Powoduje to wyzbycie się przez dziecko uczucia lęku i ułatwia przejście do innych
form ćwiczeń poza środowiskiem wodnym. Poza dużym prawdopodo-bieństwem uruchomienia
skutecznych procesów kompensa- cyjnych, ułatwiających zastąpienie dotychczasowych
sposobów działania, ograniczanych przez niepełnosprawność innymi znajdującymi uznanie,
akceptowanymi przez grupę, istotnym faktem staje się również zmiana sposobu spostrzegania
swej sytuacji w odniesieniu do aktywności życiowej.
Pojawia się nowy obszar zachowań umożliwiający nawiązywanie znaczących kontaktów,
uruchomienie mechanizmów adaptacyjnych, wzrost poczucia własnej wartości i pozytywną samoocenę.
Prowadząc ćwiczenia w wodzie chcemy uzyskać:
- poprawę wydolności ogólnej (głównie przez uaktywnienie
układu krążeniowo-oddechowego);
- poprawę siły mięśniowej opór środowiska wodnego zależy od
szybkości wykonywanego ruchu i głębokości zanurzenia
ćwiczonej części ciała; szybkie ruchy, szybkie pływanie
doskonale wzmacniają siłę równomiernie we wszystkich
zespołach dynamicznych;
- poprawę wytrzymałości możliwość dowolnej regulacji tempa
ruchu podczas długotrwałego ćwiczenia w wodzie pozwala
dozować natężenie wysiłku stosownie do potrzeb
kształtowania wytrzymałości;
- poprawę koordynacji ruchów (szczególnie współdziałania
oddechu z ruchami kończyn górnych);
- rozluźnienie patologicznego napięcia mięśniowego
pochodzącego ze zmian ośrodkowego układu nerwowego
(napięcie spastyczne);
- poprawę chodu w jej wstępnych, wczesnych fazach;
- uzyskanie efektów relaksacyjnych i psychoterapeutycznych.
Pośród szerokiego zastosowania pływania jako formy usprawniania warto wspomnieć
o jego udziale w korektywie wad postawy. Pływanie jest doskonałym czynnikiem korektywnym.
Ciało przyjmuje w wodzie najbardziej prawidłową pozycję
i dlatego wszelkie skrzywienia kręgosłupa, który w czasie pływania jest częściowo
zwolniony od nacisku wywieranego nań przez ciężar ciała mogą być przez systematyczne
ćwiczenia korygowane.
|
